Bebeklerde Katı Gıdaya Başlama

Katı gıdalara geçiş, bebeğinizin yeme gelişiminde yeni ve heyecan verici bir adımdır fakat genelde yanında birçok soru da getirir. İlk katı yemeği olarak hangi yiyeceklerin tavsiye edildiğini, bebeğinizin ne zaman hazır olduğunu nasıl anlayacağınızı ve tüm bunlara nasıl başlamanız gerektiğini merak ediyor olabilirsiniz. Aşağıdaki tavsiyeler katı yemeklere geçiş aşamasında faydalı olacaktır.

Küçük mideler için büyük beslenme

Altı aylık olduklarında bebekler büyüme ve gelişmelerinin desteklenmesi için anne sütünün yanında başka yiyeceklere de ihtiyaç duyarlar. Mideleri hala küçük olduğu için bu yiyeceklerin besin değerlerinin yüksek olması gerekir. Bebeklerin bu dönemde ihtiyaç duyacakları önemli besin öğelerinden biri demirdir. Bu yüzden verilen ilk yiyecekler demir açısından zengin olmalıdır. Et harika bir demir kaynağıdır ve çocuğunuzun katı gıdaya geçişinde verilen ilk besinlerden biri olarak tavsiye edilir. 

Takviyeli yenidoğan tahılları da küçük mideler için büyük besinler sağlar. Küçük porsiyonlarda temel besin bileşenlerini sağlayacak şekilde geliştirirler ve tek seferde çok da fazla yiyecek tutamayan küçük bir mide için harikadırlar. Yenidoğan tahıllarının sindirimi kolaydır ve demir takviyesi bulunur kısacası ilk katı yiyecek adayları arasında iyi bir seçenektir. Daha düşük bir kıvamdan başlayın ve bebeğiniz kaşıkla yemeye alıştıkça daha koyu dokulara geçin. Bu şekilde, gelişen yeme becerileriyle aynı tempoda ilerlemiş olursunuz. Yeni doku ve tatlara uygun zamanda başlamak da yaşam boyu sürecek sağlıklı yeme alışkanlıklarının oluşturulmasının önemli bir parçasıdır.

Hazır olduğunu nasıl anlarım?

Küçük bebekler katı yiyecekleri ağızlarında dolaştırıp başarılı bir şekilde yutmak için gerekli becerileri henüz geliştirmemiş olurlar ve altıncı aya gelindiğinde bebeğiniz beslenirken dik oturmak, kaşıktaki yemeği almak ve doyduğunda başlarını çevirmek için gerekli motor becerilerini geliştirmiş olur.  

Bu dönüm noktalarını takip edin:

• Üst gövdesinin kontrolünü eline aldığı için yardım almadan oturuyorsa
• Başını sola veya sağa döndürüyorsa
• Dudaklarına küçük bir kaşık değdirdiğinizde dilini düzenli bir ritimle geri ve ileri hareket ettiriyorsa 

Bu hareketler yiyeceği çekip yutmasını sağlar. Kaşıkla yemeye alışması birkaç gün sürebilir ama kısa sürede öğrenecektir!

Bi̇li̇nmesi̇ gerekenler

Bebeğinizin altıncı ay kontrolünde çocuk doktorunuza ve diyetisyeninize katı yemeklere başlama konusunda danışmanızı tavsiye ederiz.

İyi besinleri kaşıklamak

Küçük bebekler hızla büyürler ve özel besin ihtiyaçları bulunur. Takviyeli yenidoğan tahılları; B vitamini, çinko, kalsiyum, demir ve E vitamini karışımı sağlarlar. Bunların her biri de doğru büyümesi için  önem taşır. B vitaminleri açısından zengin tahıl besinleri bebeğinizin iki yaşına kadar tükettiği besinlerin önemli bir parçasını oluşturabilir.

İlk denemelere hazırlanmak

Bebeğinizi ilk kaşığına hazırlamak için birkaç tavsiye verelim.

• Emzirin, böylelikle çok huysuz veya aç olmaz.
• Acele etmeyin. Acele etmenizi gerektirmeyecekz bir zaman seçin.
• Uygun bir kaşık seçin. Bebeğinizin narin diş etlerini korumak için bebekler için uygun bir kaşık kullanın.
• Bebeğinizi dik bir yenidoğan koltuğunda ya da yüksek mama sandalyesine oturtun, başının eğik değil, dik olmasına özen gösterin.
• Keşfetmesine izin verin. Dokuya alışabilmesi için yüksek sandalyesinin tepsisine biraz püre veya tahıl koyun. Yiyeceğin his ve kokusunu kendi başına keşfetmesine izin verin. Bu hem eğlenceli hem de dağınık bir süreçtir! Mizah anlayışınızı elden bırakmayın ve fotoğraf çekmek için kamerayı hazırda bulundurun.
• İlk Lokma! Bebeğinize dönük oturun ve yiyecek dolu kaşığı yüzünden 30 cm uzaklıkta tutun. Bebeğinizin dikkatini çekin ve kaşığı ağzına getirin. İlk lokma için dudağına biraz yemek koymayı deneyin. Bu ilk tat hoşuna giderse ağzını açtığı zaman bir sonraki lokmayı ağzına koyun. Bebeğinizi besleyin ve tokluk işaretlerini takip edin.
• Tekrar, tekrar deneyin. Bebeğinizin ilk lokması olduğu gibi geri fırlarsa şaşırmayın. Bu doğal bir reflekstir. Bebeğiniz bu deneyimden rahatsız olmuş gibi görünüyorsa şimdilik bırakıp daha sonra tekrar deneyin.

Bi̇li̇nmesi̇ gerekenler

Anne sütü, bebeğinizin ana besin kaynağı olmaya devam edecektir. Vakit; bebeğinize yeni tat ve besin içerikleri gösterme, keşfetme vaktidir.

Demir takviyeli yenidoğan tahıllarına geçiş için öneriler…

• Yenidoğan pirinci veya yulaflı tahıllarla başlayın. Birkaç gün bekleyin ve herhangi bir tepki olmazsa yenidoğan arpa tahıllarını deneyin. Başlangıçta tek seferde yalnızca bir tahıl verirseniz bu yeni yemeğe karşı göstereceği yiyecek hassaslıklarını ve tepkilerini (kızarıklık, ishal veya kusma gibi) tespit edebilirsiniz.
• Hazır tahıllar çocuk doktorunuz aksini söylemediği müddetçe asla biberondan verilmemelidir, yalnızca kaşıkla verilmelidir.
• Tahıllara ilk başladığınızda anne sütü de eklemeniz önerilir. Bebeğinizin düşük kıvamlı besinlere alıştığını düşündüğünüzde daha koyu kıvamlara geçin.
• Yalnızca yiyebileceğini düşündüğünüz kadar hazırlayın. 

Önemli̇ öneri̇

Başka bir yiyeceğe geçmeden önce üç gün beklemek kızarıklık, ishal, burun akıntısı veya kusma gibi herhangi bir intolerans ya da hassaslık belirtisi olup olmadığına bakmanızı mümkün kılar. Bir reaksiyon olduğundan şüpheleniyorsanız bu yeni yemeği bebeğinize vermeyi kesin ve çocuk doktorunuzla görüşün.

6-7 aylık bebeğinizin beslenmesinden bir gün

Bu örnek gün; 6-7 aylık bebeğinizin beslenme hedeflerini yerine getirmenize yardımcı olmak için  diyetisyenlerce oluşturulmuştur. Çocuğunuz burada yazandan daha fazla veya daha az yiyebilir, bu yüzden açlık ve tokluk belirtilerini daima takip edin.

Sabah beslemesi
Anne sütü (bir yaş altı bebeklere inek sütü verilmemelidir.)

Kahvaltı
2 çorba kaşığı şeftali veya armut gibi meyve püresi
2 çorba kaşığı kuru, demir takviyeli yenidoğan tahılı, çeyrek yumurta sarısı ve anne sütü 

Sabah ortası atıştırmalığı
Anne sütü 

Öğle yemeği
1/4 fincan veya 4 çorba kaşığı sebze püresi, ör. havuç
4 çorba kaşığı et püresi
Anne sütü 

Öğleden sonra atıştırmalığı
Anne sütü 

Akşam yemeği
2 çorba kaşığı kuru, demir takviyeli tahıl ve anne sütü 
2 çorba kaşığı meyve püresi
Anne sütü 

Akşam beslemesi
Anne sütü 

Bekletmeniz gereken yemekler
Bebeğinize tatlandırılmış içecek, cips veya kurabiye gibi yetişkin yiyecekleri vermek bebeğinizin hoşuna gidebilir fakat besin değeri açısından pek bir şey sağlamaz. Bebekler yaşları için uygun enerji miktarına bağlı olarak önemli besinleri sağlayan besin değeri yüksek yiyeceklere ihtiyaç duyarlar.

Şeker ve tuzu bekletin
Bazı bebekler 7-8 ay gibi erken zamanlarda tuzlu atıştırmalıklara, cipse ve şekerli içeceklere başlatılmaktadır. Bu yiyecekler küçük çocuklar için uygun değildir ve besin değeri yüksek yiyecekleri yiyemeden doymalarına sebep olabilir. Bu da daha küçük yaşlarda kötü yeme alışkanlıklarına sebep olabilir ve bu alışkanlıkların ileride değiştirilmesi daha da zor olabilir.

Tatlandırılmış içecekler vermeyin
Tatlandırılmış içecekler bir yenidoğanın diyetine dahil olmamalıdır. Nispeten yüksek olan doğal şeker içeriği sebebiyle de bazı beslenme ve sağlık uzmanları meyve sularının ilk yıl boyunca verilmemesi gerektiğini öne sürmektedir. Meyve suyu vermeyi düşünüyorsanız buna altıncı aydan sonra yeni tatlar tanıtmak amacıyla bir fincan meyve suyu şeklinde başlayabilirsiniz. Meyve suyunu asla bir biberonla vermeyin. Günde 30-60 ml ile başlayın ve günde meyve suyu tüketimini 120 ml ile sınırlayın. Çocuğunuza yalnızca %100 meyve suyu verin, tatlandırıcı içeren nektarlar veya diğer meyve suyu gibi karışım içecekler vermeyin.

İnek sütü için beklemek
Dünya Sağlık Örgütü yenidoğanlara ilk yıl boyunca anne sütü verilmesini tavsiye etmektedir İnek sütü 1 yaş ve altı bebekler için uygun bir içecek değildir.

Doktorunuza danişin

Çocuğunuz birinci doğum gününü kutladığında hangi süt seçeneğinin uygun olduğu konusunda çocuk doktorunuzla görüşün.

Bal yedirmeyin
Bal, botulinum sporları içerebilir ve ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Küçük miktarlarda olsa dahi bal 12 aydan küçük bir bebek için tehlikeli olabilir.

Boğulmalara dikkat edin

Bebeğiniz ince ince pürelenmiş yiyeceklerle başlayıp daha yoğun kıvamlı besinlere oradan da yumuşak yemek parçalarına geçecektir. Daha fazlasıyla baş edebileceğini düşünebilirsiniz fakat bebeğinize boğulma tehlikesi teşkil ettiği bilinen yiyecekleri dört yaşına kadar vermeyin.

Boğulma tehlikesi teşkil edebilecek olan bazı yiyecekler:

•  Kuru üzüm ve üzüm taneleri
• Patlamış mısır, fındık ve çekirdek
• Sosis, kırmızı veya beyaz et parçaları
• Kaşık dolusu fıstık ezmesi
• Bezelye, pişmemiş havuç, dolmalık biber, elma, olmamış şeftali, armut veya erik gibi sert, pişmemiş ve büyük meyve ve sebzeler
• Sakız, çiğnenen veya sert şeker

*Bal, özellikle yaşamın erken dönemlerinde bebeklerin farklı tatlarla tanışmasını sağlayarak tat gelişiminde kritik bir rol oynar ve damak zevklerini şekillendirmeye yardımcı olur.

Ancak bal, bebek botulizmine neden olabilecek bakteriler içerebilir. Bu nedenle, Clostridium botulinum sporları endüstride kullanılan uygun yüksek basınç ve yüksek sıcaklık işlemiyle etkisiz hale getirilmedikçe, bal 12 aylık yaştan önce verilmemelidir.

Ürünlerimizde bal kullanıldığında, balın güvenli bir şekilde tüketilmesini sağlamak için harici olarak doğrulanmış bir işlemden geçirilir.